МРНА вакцинасы нәрсә ул
MRNA вакцинасы РНК организм күзәнәкләренә витродагы тиешле модификацияләрдән соң протеин антигенен белдерү һәм җитештерү өчен күчерә, шуның белән организмны антигенга каршы иммун реакция ясарга этәрә, шуның белән организмның иммунитетын киңәйтә.[1,3].
Рәсем 1: mRNA вакцинасына туры инъекция эффектының схематик схемасы [2]
MRNA вакциналарын классификацияләү
mRNA вакциналары ике төргә бүленә:кабатланмаганmRNA һәмүз-үзен көчәйтүmRNA: үз-үзен көчәйтүче mRNA максатлы антигенны кодлый гына түгел, ә күзәнәкләр эчендәге РНК көчәйтү һәм протеинны белдерү механизмын булдыручы репликацияне дә кодлый.Кабатланмаган mRNA вакциналары максатлы антигеннарны кодлый һәм 5'н 3'рансланлаштырылган төбәкләрне (UTR) үз эченә ала.Алар адаптация һәм тумыштан килгән иммунитетны комплекслы стимуллаштыралар, ягъни ситу антиген экспрессиясендә һәм куркыныч сигнал тапшыруда, һәм түбәндәге кушымталар бар[2,3]
Ad җайлашу һәм тумыштан килгән иммунитетны комплекслы стимуллаштыра ала, ягъни ситу антиген экспрессиясендә һәм куркыныч сигнал тапшыруда
Hum юмораль һәм кәрәзле эффекторлар һәм иммун хәтерне кертеп, "балансланган" иммун реакция тудыра ала
Вакцина формуласының катлаулылыгын арттырмыйча, төрле антигеннарны берләштерә ала
Immun Иммун потенциалын өзлексез яхшырту вак-төяк прививкалар ярдәмендә ирешеп була, һәм ташучыга иммун реакция аз
Stable atылылык тотрыклы mRNA вакциналары вакциналарны ташуны һәм саклауны гадиләштерә ала
Рәсем 2: mRNA вакцинасының схематик схемасы һәм аның антиген белдерү механизмы [4]
MRNA вакциналарының үзенчәлекләре
Традицион вакциналар белән чагыштырганда, mRNA вакциналары гади җитештерү процессларына, тиз үсеш тизлегенә, күзәнәк культурасына мохтаҗлык һәм аз бәягә ия.ДНК вакциналары белән чагыштырганда, mRNA вакциналары ядрәгә керергә тиеш түгел һәм кабул итүче геномга интеграцияләнү куркынычы юк.Ярты тормыш модификация белән көйләнергә мөмкин.
Таблица 1: mRNA вакциналарының өстенлекләре һәм кимчелекләре
|
| Өстенлек | Кимчелек |
| mRNA вакцинасы | Тиз тикшерү һәм эшкәртү, вакцина җитештерү 40 көн дәвам итә | Кирәк булмаган иммун реакцияне кабызыгыз
|
| физиологик шартларда mRNA тотрыксызлыгы, деградацияләү җиңел | Мөмкин булган терапевтик мутацияләрдән саклану өчен геномга интеграцияләнмәячәк
| |
| Атом локализациясе сигналына, транскрипциягә мохтаҗлык юк | Куркынычсыз атомның эффективлыгы тикшерелергә тиеш
|
Рәсем 3: mRNA вакцина җитештерү һәм әзерләү агым схемасы [4]
Вируслы РНК изоляциясе комплекты
RT-qPCR җиңел (бер адым)
MRNA вакциналарын әзерләү өчен камилләштерелгән стратегияләр
MRNA-ның тотрыклылыгы начар, тукымалардагы нуклеазларның җиңел деградациясе, күзәнәкләргә керү эффективлыгы һәм тәрҗемә итүнең түбән эффективлыгы аркасында, бу кимчелекләр mRNA вакциналарын куллануны чикли.Тәрҗемә эффективлыгы шулай ук бик мөһим роль уйный.Тапшыру машиналарын вируслы векторларга һәм вирус булмаган векторларга бүлеп була (липосомалар, липосомалар, вируслар, нанопартиклар һ.б.).Шуңа күрә тиешле камилләштерү чаралары кирәк.Түбәндә mRNA әзерләү өчен фармакологик камилләштерү стратегиясе[2]
1 Капка аналогларын синтезлагыз яки mRNA-ны тотрыклыландыру һәм эукариотик тәрҗемә инициативасы факторы 4E (EIF4E) белән бәйләп протеин тәрҗемәсен арттыру өчен каплау ферментларын кулланыгыз.
2 mRNA-ны тотрыклыландыру һәм протеин тәрҗемәсен арттыру өчен 5′-тәрҗемә ителмәгән төбәктә (UTR) һәм 3′-UTR элементларын көйләгез.
3 Поли (А) койрыгы өстәү mRNA ны тотрыклыландырырга һәм протеин тәрҗемәсен арттырырга мөмкин
4 Тумыштан килгән иммун активлашуны киметү һәм тәрҗемәне арттыру өчен үзгәртелгән нуклеозидлар
5 RNase III һәм тиз протеин сыек хроматография (FPLC) белән чистарту иммун активлашуны киметергә һәм тәрҗемәне арттырырга мөмкин
6 Тәрҗемәне арттыру өчен эзлеклелекне яки кодларны оптимальләштерегез
Тәрҗемә башлау факторларын һәм тәрҗемәне һәм иммуногенитетны үзгәртү өчен башка ысулларны бергәләп җиткерү
Рәсем 4: Витро транскрипция (IVT) mRNA җитештерү һәм җыю процессы [5]
Плазмид ДНКны зур масштаблы әзерләү
Плазмид ДНКны чистарту, нигездә, РНК, ачык түгәрәк ДНК эндотоксины, протеин һәм хуҗа нуклеин кислотасы кебек пычраткыч матдәләрне бетерә, һәм гадәттә рекомбинант плазмидны Э.Колига әйләндерә.Э.Коли югары тыгызлыктагы ферментация кичерә, аннары каты сыеклык аерыла, һәм Э.Коли коллекциясе.Э.Коли аннары эшкәртүле лизиска, центрифугааль каты-сыеклык аерылуга һәм лизиздан соң микрофильтрлау ачыклауга, ачыклаудан соң ультрафильтрлау һәм концентрациягә, аннары хроматографик чистартуга дучар була.
Плазмид ДНКсын чистарту:
Foregene General Plasmid Mini Kit
【1】 苗 鹤 凡, 郭勇, 江 新 香.mRNA疫苗 研究 进展 及 挑战[J].免疫 学 杂志, 2016 (05): 446-449.
【2】Pardi N, Hogan MJ, Porter FW һ.б.mRNA вакциналары - вакцинологиядә яңа чор [J].Табигать наркотиклар табу, 2018.
【3】Крампс Т., Элберс К. (2017) РНК вакциналары белән таныштыру.Крампс Т., Элберс К. (ред.) РНК вакциналары.Молекуляр биология методлары, том 1499. Хумана матбугаты, Нью-Йорк, Нью-Йорк.
【4】Маругги Г, Чжан С, Ли Дж, һ.б.mRNA йогышлы авыруларны контрольдә тоту өчен вакцина үсеше өчен трансформатив технология буларак [J].Молекуляр терапия, 2019.
【5】Серхио Линарес-Фернандес, Селин Лакроикс ,, mRNA вакцинасын баланс инновациясенә яраклаштыру / адаптацион иммун реакция, молекуляр медицина тенденцияләре, 26 том, 3,2020, 311-323 битләр.
Пост вакыты: Август-05-2021
